PHP: Değişkenler ve Sabitler
Programların çalıştıkları sırada kullandıkları çeşitli değerleri bellekte saklama zorunlulukları vardır. Bu değerler kullanıcılar tarafından girilen değerler olabilecekleri gibi, doğrudan programın kendi ürettiği sonuçlar da olabilir.
Değerlerin saklandıkları temel dil bileşenleri değişkenler ve sabitlerdir. Birbirlerine çok yakın bir işleve sahip olan bu bileşenler arasındaki temel fark, değişkenlerin taşıdıkları değerlerin programın çalışması süresince dinamik olarak değişebilmesi, buna karşılık sabitlerin aldıkları ilk değerlerini programın çalışması süresince korumalarıdır.
Değişkenler
Bir değişken için iki önemli özellik söz konusudur: Değişkenin adı ve sakladığı verinin türü.
PHP dili, güçlü-türsel diller (strongly-typed languages) sınıfına girmediğinden, değişkenlerin bu dillerde olduğu gibi önceden tanımlanmasına (deklare edilmesine) gerek yoktur. Dolayısıyla bir değişken, doğrudan ilk değer ataması ile otomatik olarak deklare edilmiş olacaktır.
PHP dilinde değişkenleri diğer dil öğelerinden ayıran simge $(dolar) işaretidir. Her değişken adı, $ işareti ile başlar ve “değişken isimlendirme kuralları” gözetilerek isimlendirilir.
Değişkenleri isimlendirirken dikkat etmemiz değişken isimlendirme kuralları aşağıda verilmiştir:
- Bir değişken ismi, bir harf ya da _ (alt tire) sembolü ile başlayabilir.
- Bir değişken ismi sadece alfa-nümerik karakterleri (a-z, A-Z, 0-9) ve alt tireyi (_) içerebilir.
- Eski sürümlerde desteği olmadığından Türkçe harfler (ç,Ç,ğ,Ğ,ı,İ,ö,Ö,ü,Ü) kullanmamaya özen gösterilmelidir.
- Değişken isimleri boşluk içeremezler.
- Ayırma gerektiğinde alt tire (bu_degisken gibi) ya da büyük harfler (buDegisken gibi) kullanılabilir.
Bu durumda PHP dilinde bir değişkenin tanımlanması ve değer ataması, $degiskenAdi = deger; şekilde olmalıdır.
Daha somut bir örnek vermek gerekirse;
1 2 3 4 | <?php $p="Merhaba!"; $sayi=7; ?> |
Burada $p string türünde bir değişken olarak tanımlanmıştır. $sayi ise tamsayı türünde bir değişken olarak kullanılmıştır.
“=“ sembolü ile yapılan bu işleme “değer atama/aktarma” adı verilir. Değer atama işlemi = sembolünün sağından soluna doğru yapılır. Dolayısıyla eşitliğin solunda her zaman bir değişken sembolü bulunmalıdır.
Değer aktarmalarda, aktarılan değerler otomatik olarak ekranda görüntülenmezler. Bunun için yine echo deyiminden yararlanabiliriz.
1 2 3 4 5 6 | <?php $p="Merhaba!"; $sayi=7; echo $p; echo $sayi; ?> |
Merhaba!7
Değişkenlerin içerdikleri değerler ile sabit metinleri bir arada görebiliriz.
1 2 3 4 5 | <?php $metin="Merhaba!"; $sayi=7; echo "Metin:$metin Sayı:$sayi"; ?> |
Metin:Merhaba! Sayı:7
Aşağıdaki örneğimizde, sayi1 ve sayi2 değişkenlerinin taşıdıkları değerler üçüncü bir değişken (sayi3) yardımı ile yer değiştirmektedirler.
1 2 3 4 5 6 7 8 | <?php $sayi1 = 4; $sayi2 = 10; $sayi3=$sayi1; $sayi1=$sayi2; $sayi2=$sayi3; echo "1.Sayı: $sayi1 <br>2.Sayı: $sayi2"; ?> |
1 2 | 1.Sayı: 10 2.Sayı: 4 |
Aşağıda, bir önceki örnek ile aynı işlevi üçüncü bir değişken kullanmadan gerçekleştiren kod yer almaktadır.
1 2 3 4 5 6 7 8 | <?php $sayi1 = 4; $sayi2 = 10; $sayi2=$sayi1+$sayi2; $sayi1=$sayi2-$sayi1; $sayi2=$sayi2-$sayi1; echo "1.Sayı: $sayi1 <br>2.Sayı: $sayi2"; ?> |
Aşağıdaki örnek ise değer aktarma sırasında string türde bir tanımlama yapılmasına karşın, aritmetik işleme sokulduğunda PHP yorumlayıcısı tarafından otomatik olarak sayısal türe dönüştürülen bir değişkenin hikayesini anlatmaktadır.
1 2 3 4 5 6 | <?php $sayi1 = 3; $sayi2 = "5"; $sayi3 = $sayi1 + $sayi2; echo "$sayi1 + $sayi2 = $sayi3"; ?> |
3 + 5 = 8
PHP dilinde oldukça kullanışlı özelliklerden birisi de, değişkenlerin taşıdıkları değerler kullanarak yeni değişken isimlerinin oluşturulabilmesidir.
1 2 3 4 5 | <?php $a = 'paint'; $$a = 'yazilim'; echo $paint; ?> |
yazilim
Burada, $a değişkeninin değeri olan “paint” metni kullanılarak yeni bir $paint değişkeni tanımlanmış, bu değişkene değer olarak da “yazilim” metni aktarılmıştır. Bu işlem, ikinci bir $ simgesi kullanılarak gerçekleştirilmiştir.
Aynı çıktıyı aşağıdaki kod ile elde etmek mümkündür:
1 2 3 4 5 | <?php $a = 'paint'; $$a = 'yazilim'; echo "${$paint}"; ?> |
Bu durumda aşağıdaki kod çalıştırıldığında
1 2 3 4 5 | <?php $a = 'paint'; $$a = 'yazilim'; echo "$a ${$a}"; ?> |
ekran çıktısı paint yazilim biçiminde olacaktır.
Sabitler
Değişkenlere benzerler, ancak sabitlerin taşıdıkları değerler, programın çalışması süresince aynı kalır. “Define” bildirimi kullanılarak tanımlanırlar.
Aşağıda sabit tanımlama ile ilgili örnek bir kod parçası verilmiştir:
1 2 3 4 | define("gelir_vergisi", 34.29); define("damga_vergisi", 13.26); define("saglik_kesintisi", 210.64); define("emeklilik_kesintisi", 280.06); |
Sabitler, değişkenlerden farklı olarak isimlerinin başlarında $ simgesi taşımazlar. Yukarıda tanımlanan sabitlerin nasıl kullanılacağına ilişkin örnek kod parçası aşağıda verilmiştir.
1 2 | $toplam_kesinti = gelir_vergisi + damga_vergisi + saglik_kesintisi + emeklilik_kesintisi; echo $toplam_kesinti . ' TL'; |
Ekran çıktısı aşağıdaki gibidir.
535.23 TL
- 4 Mart 2022
Diğer Yazılarımız
Tüm YazılarımızSoru işareti kalmasın
Bu yazı hakkında aklınıza takılanlar, bir fikriniz belkide şikayetiniz vardır. Yada yazımızda hatalar olduğunu düşünüyor olabilirsiniz. Peki neden bize ulaşmayı düşünmeyesiniz ki?
Hizmetlerimiz
Binlerce müşterimizin yararlandığı 100'e yakın hizmetlerimizden sizlerde yararlanabilirsiniz. Onlarca ücretsiz web hizmeti ve profesyonel destekle sizleri daima daha ileriye taşımayı hedefliyoruz.
Tüm Yenilik ve Kampanyalardan Haberdar Ol
Son Yazılar
- CSS Grid Kullanımı Başlangıç Rehberi 1 Ocak 2025
- C# While Döngüsü Kullanımı 1 Ocak 2025
- C# ile Dosya Okuma ve Yazma İşlemleri 29 Aralık 2024